Akshay Nayak
બાગેશ્વર ધામ સરકાર ધીરેન્દ્ર શાસ્ત્રીએ તાજેતરમાં જ નિવેદન આપ્યું હતું કે મહાકુંભમાં ભાગદોડમાં મૃત્યુ પામેલા લોકોને મોક્ષ પ્રાપ્ત થયો છે. તેમના આ નિવેદને ઘણી બધી હેડલાઇન્સ બનાવી. હવે શંકરાચાર્ય અવિમુક્તેશ્વરાનંદે આનો જવાબ આપ્યો છે. શંકરાચાર્યએ કહ્યું કે આ રીતે મુક્તિ પ્રાપ્ત થઈ શકતી નથી. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે લોકો સંકલ્પ લે છે અને પોતાનો જીવ આપે છે, ત્યારે તેમને મુક્તિ મળે છે; સંકલ્પ વિના મૃત્યુ મુક્તિ તરફ દોરી શકતું નથી.શંકરાચાર્ય અવિમુક્તેશ્વરાનંદે કહ્યું, ‘અમે આ બાબતે પંડિતો સાથે વાત કરી.
તેમણે પૂછ્યું, શું આ રીતે ભીડમાં કચડીને કોઈને મુક્તિ મળશે? તો પંડિતોએ અમને કહ્યું અને અમે પોતે પણ શાસ્ત્રોમાં જોયું છે કે જ્યાં સુધી આપણે સંકલ્પ ન કરીએ અને પદ્ધતિનું પાલન ન કરીએ ત્યાં સુધી તે પ્રાપ્ત થઈ શકતું નથી. અહીં ભાગદોડમાં મૃત્યુ પામેલા લોકો એ સંકલ્પ સાથે નહોતા આવ્યા કે આપણે મુક્તિ પ્રાપ્ત કરવી જોઈએ. જો તમે આ સંકલ્પ સાથે આવ્યા હોત અને મૃત્યુ પામ્યા હોત,તો તમને મુક્તિ મળી હોત.
-> ‘સ્નાનનું પુણ્ય મળશે, પણ મોક્ષ નહીં મળે’ :- શંકરાચાર્યે કહ્યું, ‘તે લોકો મૌની અમાવાસ્યા પર ગંગા-યમુના-સરસ્વતીના સંગમ પર પવિત્ર સ્નાન કરવા આવ્યા હતા.’ તે આ કરી શક્યા નહીં કારણ કે આ ઘટના રાત્રે તેમના સ્નાન કરતા પહેલા બની હતી. તેમને સ્નાન કરવાનું પુણ્ય મળશે કારણ કે તેઓ સ્નાન કરવાનો સંકલ્પ લઈને આવ્યા હતા, ભલે કોઈ અવરોધને કારણે તેઓ સ્નાન કરી શક્યા ન હોય.
શંકરાચાર્યએ કહ્યું, ‘જ્યારે બીજા લોકો તેમના પર પડી રહ્યા હશે, ત્યારે તેમની નીચે ફસાયેલા લોકો મૃત્યુનો પ્રતિકાર કરી રહ્યા હશે.’ તે કહેતા હશે, બાજુ પર ખસી જાવ, અમારે જીવવું છે. તે સમયે આ તેમનો વિચાર હતો. તેઓ જીવવા માંગતા હતા તો તેને મુક્તિ કેવી રીતે મળશે?તેઓ એ સંકલ્પ લઈને આવ્યા ન હતા કે તેઓ પોતાનું શરીર ત્યાં છોડી દેશે અને મોક્ષ પ્રાપ્ત કરશે, તો તેમને મુક્તિ કેવી રીતે મળી શકે
‘શંકરાચાર્યએ કહ્યું, ‘જ્યારે બીજા લોકો તેમના પર ચઢી રહ્યા હશે, ત્યારે તેમની નીચે ફસાયેલા લોકો મૃત્યુનો પ્રતિકાર કરી રહ્યા હશે.’ તે કહેતો હશે, બાજુ પર ખસી જા, મારે જીવવું છે. તે સમયે આ તેમનો વિચાર હતો. તે અંત સુધી જીવવા માંગતો હતો, તો તેને મુક્તિ કેવી રીતે મળશે?
