નવેમ્બરની શરૂઆતમાં, દેશભરના મુખ્ય એરપોર્ટ પર હવાઈ સેવાઓમાં નોંધપાત્ર વિક્ષેપ પડ્યો હતો. દિલ્હીના IGI એરપોર્ટ પર લગભગ 800 ફ્લાઇટ્સ પ્રભાવિત થઈ હતી. ATC એ આ ઘટના માટે ઓટોમેટિક મેસેજ સ્વિચિંગ સિસ્ટમમાં ખામીને જવાબદાર ગણાવી હતી. જો કે, કેન્દ્ર સરકારે હવે સંસદમાં એક લેખિત નિવેદનમાં સ્વીકાર્યું છે કે દિલ્હી સહિતના મુખ્ય એરપોર્ટ્સ સાયબર હુમલાનો ભોગ બન્યા હતા, જેનો અર્થ એ થયો કે આ એરપોર્ટ્સ પર આવતી અને જતી ફ્લાઇટ્સ GPS સ્પૂફિંગનો ભોગ બની હતી.
નાગરિક ઉડ્ડયન મંત્રી રામ મોહન નાયડુ કિંજરાપુએ જણાવ્યું હતું કે નવી દિલ્હીના ઇન્દિરા ગાંધી આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટ (IGI) નજીક ઉડતા કેટલાક વિમાનોએ GPS સ્પૂફિંગની જાણ કરી હતી. રનવે 10 પર GPS-આધારિત લેન્ડિંગ દરમિયાન સમસ્યા મળી આવી હતી. સ્પૂફિંગની જાણ થતાં જ, વૈકલ્પિક પ્રક્રિયાઓ તાત્કાલિક અમલમાં મૂકવામાં આવી હતી, જેનાથી વિમાન સુરક્ષિત રીતે ઉતરી શક્યું હતું. મંત્રીએ સ્પષ્ટતા કરી હતી કે અન્ય રનવે સંપૂર્ણપણે સલામત રહ્યા કારણ કે ત્યાં પરંપરાગત નેવિગેશન સિસ્ટમ ઉપલબ્ધ હતી. ફ્લાઇટ કામગીરી પર કોઈ ગંભીર અસર પડી ન હતી.
આ સમસ્યા ફક્ત દિલ્હી પૂરતી મર્યાદિત નથી
સરકારના જણાવ્યા મુજબ, નવેમ્બર 2023 થી GPS જામિંગ/સ્પૂફિંગની જાણ કરવી ફરજિયાત બનાવવામાં આવી છે. ત્યારબાદ, દેશના ઘણા મોટા એરપોર્ટ આ સમસ્યાની જાણ કરી રહ્યા છે. આમાં કોલકાતા, અમૃતસર, મુંબઈ, હૈદરાબાદ, બેંગલુરુ અને ચેન્નાઈ એરપોર્ટનો સમાવેશ થાય છે. આ બધા સ્થળોએ GNSS દખલગીરીની ફરિયાદો નોંધાઈ રહી છે.
GPS સ્પૂફિંગ શું છે?
GPS સ્પૂફિંગ એ એક સાયબર હુમલો છે જે ઉપકરણના સ્થાનને ખોટી રીતે દિશામાન કરવા માટે નકલી સિગ્નલ મોકલે છે. જેમ તમારા ફોનનું સ્થાન અચાનક ચાર કિલોમીટર દૂર દેખાય છે, તેવી જ પરિસ્થિતિ વિમાનોમાં પણ બની શકે છે. જ્યારે આવું વિમાન સાથે થાય છે, ત્યારે તેની નેવિગેશન સિસ્ટમ ખોટી રીતે દિશામાન થઈ શકે છે, જેનાથી ક્રેશ થવાનું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે વધી જાય છે.
સરકારે અગાઉ કયો ડેટા આપ્યો હતો?
અગાઉ, કેન્દ્ર સરકારે સંસદમાં એક ડેટા રજૂ કર્યો હતો. સરકારે લોકસભામાં જણાવ્યું હતું કે નવેમ્બર 2023 થી ફેબ્રુઆરી 2025 વચ્ચે, ભારત-પાકિસ્તાન સરહદી વિસ્તાર (અમૃતસર અને જમ્મુ) માં 465 GPS સ્પૂફિંગની ઘટનાઓ નોંધાઈ હતી. ઇન્ટરનેશનલ એર ટ્રાન્સપોર્ટ એસોસિએશન (IATA) ના અહેવાલ મુજબ, વર્ષ 2024 માં 4.3 લાખ GPS જામિંગ અને સ્પૂફિંગની ઘટનાઓ નોંધાઈ હતી, જે 2023 કરતા 62% વધુ છે.
Follow us On Social Media
YouTube : https://www.youtube.com/@BIndiaDigital
Website : https://bindia.co/
TWITTER : https://x.com/bindia276
FOLLOW ON WHATSAPP https://whatsapp.com/channel/0029Va4rXSZ5q08d1AuVRO2I
Instagram: bindia.in






