Akshay Nayak
અમેરિકા વિશ્વભરના લગભગ 180 દેશોને કોઈને કોઈ સ્વરૂપે આર્થિક સહાય પૂરી પાડી રહ્યું છે. આ નાણાકીય સહાય, લશ્કરી સહાય, માનવતાવાદી સહાય અને આર્થિક વિકાસ ભંડોળના રૂપમાં આપવામાં આવે છે. વર્ષ 2022 માં જ, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે વિશ્વભરના દેશોને આર્થિક સહાય તરીકે લગભગ 640 અબજ યુએસ ડોલરનું વિતરણ કર્યું હતું, પરંતુ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે અમેરિકામાં સત્તામાં આવતાની સાથે જ વિશ્વભરમાં આપવામાં આવતી આર્થિક સહાય બંધ કરવાની જાહેરાત કરી છે. જોકે, ટ્રમ્પે કહ્યું કે અમેરિકા ફક્ત ઇઝરાયલ અને ઇજિપ્તને જ પૈસા આપવાનું ચાલુ રાખશે. હવે પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે ટ્રમ્પે દુનિયાભરમાંથી મળતી સહાય કેમ બંધ કરી અને ફક્ત આ બે દેશોને જ સહાયની જાહેરાત કેમ કરી? અમેરિકાના ઇઝરાયલ સાથેના ગાઢ સંબંધો સમજી શકાય છે, પરંતુ અમેરિકાની ઇજિપ્ત સાથે કેવા પ્રકારની મિત્રતા છે? આ પ્રશ્ન ઉદ્ભવવો સ્વાભાવિક છે.
-> વિદેશ મંત્રીએ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના નિર્ણયની જાહેરાત કરી :- એસોસિએટેડ પ્રેસના અહેવાલ મુજબ, તાજેતરમાં યુએસ સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ માર્કો રુબિયોએ મોટાભાગની વિદેશી સહાય સ્થગિત કરવાની જાહેરાત કરી હતી. તે જ સમયે, ફક્ત તેના મહત્વપૂર્ણ સાથી ઇઝરાયલ અને ઇજિપ્તને સસ્પેન્શનમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. અમેરિકા ઇજિપ્તને તેની પ્રાદેશિક હાજરી જાળવી રાખવા માટે દર વર્ષે લગભગ $1.3 બિલિયન લશ્કરી સહાય આપે છે.
-> આ બે દેશોથી અમેરિકાને શું ફાયદો થશે? :- અમેરિકાનું આ બંને દેશોને આર્થિક સહાય બંધ ન કરવા પાછળ એક વ્યૂહાત્મક મહત્વ છુપાયેલું છે. હકીકતમાં, ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર મધ્ય પૂર્વમાં અમેરિકાના હિતોને ધ્યાનમાં રાખીને, ઇઝરાયલને વાર્ષિક આશરે $3.3 બિલિયનની સહાય પૂરી પાડે છે. આ ઉપરાંત, આ નાણાકીય મદદ લશ્કરી સહાય સાથે પણ જોડાયેલી છે. ઉલ્લેખનીય છે કે ૧૯૭૯માં ઇજિપ્તે ઇઝરાયલ સાથે શાંતિ સંધિ કરી હતી. જે અંતર્ગત ઇજિપ્ત અને ઇઝરાયલે ખાતરી આપી હતી.
કે તેઓ એકબીજા સામે કોઈ લશ્કરી કે રાજકીય કાર્યવાહી નહીં કરે. તે જ સમયે, આ શાંતિ સંધિએ મધ્ય પૂર્વમાં અમેરિકન પ્રભાવને મજબૂત બનાવવામાં પણ મદદ કરી. અમેરિકા ઇજિપ્તને આંતરિક સુરક્ષા માટે અને ઉગ્રવાદ સામે લડવામાં મદદ કરે છે. યુએસ વહીવટીતંત્ર દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી લશ્કરી સહાય સાથે, ઇજિપ્ત તેના પ્રદેશમાં ઉગ્રવાદનો સામનો કરવા અને દેશની આંતરિક સુરક્ષા જાળવવાનો પ્રયાસ કરે છે, જે રાષ્ટ્રીય સ્થિરતા અને પ્રદેશમાં આતંકવાદ સામેની વ્યાપક લડાઈ બંને માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
-> અમેરિકા અને ઇજિપ્ત વચ્ચેના સંબંધો 100 વર્ષ જૂના :- યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને ઇજિપ્ત વચ્ચેના સંબંધો 100 વર્ષથી વધુ જૂના છે. ૧૯૨૨માં બ્રિટિશ શાસનથી સ્વતંત્રતા મળ્યા પછી, ઇજિપ્તે ઔપચારિક રીતે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સાથે રાજદ્વારી સંબંધો સ્થાપિત કર્યા અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે ઇજિપ્તને માન્યતા આપી.
