Bindia
1971 માં, ભારતે તેની લશ્કરી અને આર્થિક શક્તિના બળ પર બાંગ્લાદેશને પાકિસ્તાનથી આઝાદી અપાવી. પરંતુ આજના સંજોગોમાં જ્યારે બાંગ્લાદેશ પોતે જ ભારતથી દૂર રહેવા માંગે છે ત્યારે તેની સ્થિતિ નાજુક બની ગઈ છે. ઓગસ્ટ 2024 માં શેખ હસીના સરકારના પતન અને ભારત વિરોધી શક્તિઓના સત્તામાં આવ્યા પછી બાંગ્લાદેશમાં આર્થિક અને સામાજિક પતન શરૂ થયું છે.
-> આર્થિક દૃષ્ટિકોણથી બાંગ્લાદેશની ભારત પર નિર્ભરતા ઘણી હદ સુધી છે :- બાંગ્લાદેશની 94% સરહદ ભારત સાથે છે. આ 4,367 કિલોમીટર લાંબી સરહદને કારણે બાંગ્લાદેશનો વેપાર અને સુરક્ષા ભારત પર ખૂબ નિર્ભર છે. ઉદાહરણ તરીકે, 2022-23માં ભારત અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચેનો કુલ વેપાર $16 બિલિયન હતો. આમાં, બાંગ્લાદેશની ભારતમાં નિકાસ માત્ર 2 અબજ ડોલર હતી, જ્યારે ભારતમાંથી આયાત 14 અબજ ડોલર હતી. ભારત પડોશી દેશોમાં કપાસ, અનાજ, ખાંડ, ઈલેક્ટ્રોનિક સાધનો અને સ્ટીલ જેવા ઉત્પાદનો મોકલે છે.
-> બાંગ્લાદેશનો કાપડ ઉદ્યોગ :- જો આપણે બાંગ્લાદેશના જીડીપીની વાત કરીએ તો તેમાં કાપડ ઉદ્યોગનું યોગદાન 11 ટકા છે. તેમાંથી ભારત તેના કુલ કપાસ ઉત્પાદનના 35 ટકા બાંગ્લાદેશમાં નિકાસ કરે છે. આ રીતે, જો ભારત કપાસની નિકાસ બંધ કરે તો બાંગ્લાદેશનો કાપડ ઉદ્યોગ અટકી શકે છે. આ વર્ષના ઑગસ્ટથી, બાંગ્લાદેશની અર્થવ્યવસ્થાને 2 લાખ કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થયું છે, જેના કારણે જીડીપી વૃદ્ધિ દર, જે પહેલા 6.3 ટકા હતો, તે હવે 5 થી ઓછો રહેવાનો અંદાજ છે. આ સિવાય માથાદીઠ આવકમાં ઘટાડો અને મોંઘવારી વધવાથી સ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ છે.
-> બાંગ્લાદેશ પર ચીન અને પાકિસ્તાનનો પ્રભાવ :- પાકિસ્તાન અને ચીન બાંગ્લાદેશને ભારત સામે ઉભો કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. બાંગ્લાદેશે તાજેતરમાં પાકિસ્તાનમાંથી 25,000 ટન ખાંડની આયાત કરી હતી, પરંતુ તેની કિંમત ભારત કરતા વધુ હતી. ચીન અને પાકિસ્તાન બાંગ્લાદેશને પરમાણુ ટેક્નોલોજી આપવાની લાલચ આપી રહ્યા છે, પરંતુ તેના કારણે બાંગ્લાદેશને આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિબંધોનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
Bindia Digital
